شربت سکنجبین یکی از انواع نوشیدنی های سنتی و قدیمی ایرانی است که علاوه بر اینکه طعم بسیار خوبی دارد برای رفع تشنگی در ماه های گرم سال و ماه رمضان نیز بسیار مفید است. در برخی شهرها این شربت را به همراه کاهو سرو می کنند.
طرز تهیه شربت سکنجبین خانگی با نعناع
زکریای رازی گفته است: نوشیدن شربت سکنجبین منافع بسیار دارد. یکی از منافع سکنجبین آن است که چون آن را با یخ خنک کرده و بنوشند، صفرا را میبرد و از التهاب حرارت معده میکاهد، و آن چه بلغم در معده و رودهها باشد، خارج میکند.
اگر سکنجبین (از سرکه و نعناع به دست میآید) را با ریشه و تخم کاسنی مخلوط کرده و کمی گلاب به آن اضافه کنند، نوشابهای پرسود و شگفتآور میشود، به خصوص برای کسانی که جگر و معدهای گرم داشته و یا دچار گرفتگی معده شدهاند و نیز برای کسانی که مبتلا به نفخ میباشند منافع زیاد دارد، اما برای مبتلایان به زخم معده و روده، مضر است.
عرقیات گیاهی علاوه بر آنکه میتواند از عطش و دمای بدنتان بکاهد میتواند فواید متعددی برای سلامت جسم و روح شما داشته باشد.
طرز تهیه شربت سکنجبین با نعنا :
شکر را با آب مخلوط کرده روی حرارت می گذاریم تا بجوشد. بعد نعناع های شسته شده را با ساقه درون آن می ریزیم. کمی که جوشید سرکه و گلاب را کم کم اضافه کرده، پس از آنکه غلیظ شد از صافی رد می کنیم.(هر گاه با کفگیر مایع را برداشته ریختیم مایع در لبه کفگیر نیم دایره جمع شود و وسطش شکاف بخورد، سکنجبین آماده است. نباید شکر زیاد روی حرارت بماند؛ زیرا شربت تلخ میشود.)
این شربت را می توان با خیار رنده شده سرو نمود که طعم فوق العاده خوبی به آن می دهد.
این شربت به دلیل داشتن سکنجبین اثرات ضددلدرد و ضدنفخ دارد و خیار آن اثرات خنککننده و ضدتشنگی دارد. برای تهیه آن میتوانید مقداری خیار رنده شده را به مخلوط آب و شربت سکنجبین اضافه کنید و سرد بنوشید. نوشیدن شربت سکنجبین به دلیل خاصیت و طبع سرد و خنکی که دارد موجب کاهش حرارت بدن و از بین رفتن گرمای درونی میشود. به این ترتیب فرد بعد از نوشیدن این شربت احساس راحتی و خنکی میکند. بهتر است این شربت را به صورت خنک در کنار یخ سرو کرده و مقداری خیار رنده شده نیز در آن بریزید تا علاوه رفع تشنگی، التهابهای ناشی از گرما را در بدن تسکین دهد.این شربت طعم بسیار خوبی دارد و بسیار مناسب برای فصل گرماست.
فواید شربت سكنجبین
از دﻳﺪﮔﺎه ﺣﻜﻤﺎی ﻃﺐ سنتی، ﺳﻜﻨﺠﺒﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺣﺎﻓﻆ ﺻﺤﺖ و سلامت ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و از دﻳﺪﮔﺎه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺬﻛﻮر ﻧﻮع ﺳﺎده سکنجبین ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺪنها اﺳﺖ و ﻋﻨﻮان ﻣﻮاﻓﻖ ﺟﻤﻴﻊ اﻣﺰﺟﻪ یا موافق و متناسب با تمام مزاجها به آن داده ﺷﺪه اﺳﺖ. این اکسیر گیاهی دافع صفراست و صفرای اضافی بدن را خارج میکند، سکنجبین از عسل و سرکه ساخته میشود که نفوذ غذا را به سلولهای بدن افزایش میدهد.
عمده خاصیت سكنجبين ساده، درمان بيماریهای با غلبه گرمی و خصوصاً غلبه گرمی و خشكی است. همچنين در مورد اثرات عمومی سكنجبين اشاره شده كه تشنگی را برطرف میكند، باعث سكون صفرا میشود، كام و دهان را مرطوب نگه میدارد و گرفتگیها داخلی را باز كرده، اخلاط رقيق را توسط ادرار از رگها بيرون میكند و چه بسا میتواند طبع را نرم و باعث اسهال شود.
اگر سکنجبین با تخم کاسنی و کمی گلاب مخلوط شود، نوشیدنی پرفایدهتری خواهد شد، خصوصا برای افرادی که طبع گرم دارند یا کسانی که مبتلا به نفخ هستند منافع زیادی دارد، اما برای مبتلایان به زخم معده توصیه نمیشود.
خواص طبی سكنجبين
شربت سکنجبین یک داروی مُفَتح سدد است، یعنی گشایندهی گرفتگیها یا داروی بازکننده عروق بدن است. سکنجبین یک داروی مُقطع اخلاط لزجی است که به سطح و جدار مجاری بدن میچسبد و اسباب انواع گرفتگیها و غیره را فراهم میکنند، یعنی سکنجبین دارای قدرت تکه تکه کردن (تقطیع) مواد لزجی است که به سطح و جدار مجاری می چسبند و سبب انسداد مجاری می شوند.
سکنجبین یک داروی مُلطف است، یعنی مواد غلیظ را لطیف میکند. شربت سکنجبین یک داروی تغلیظ کننده مواد رقیق است، همچنین سکنجبین یک داروی تسکین دهنده حدت خلط خون و خلط صفرا است و یک فرآورده بسیار موثر در رفع تشنگی به شمار میرود. در کسانی که رطوبت از ریه آنها به سختی و با سرفه شدید خارج میشود، مصرف سکنجبین یک تسهیل کننده خروج خلط است، البته در این مورد لازم است با پزشک خود مشورت نمایند.